در دنیای پزشکی مدرن، تشخیص دقیق و به موقع بیماریها از اهمیت بالایی برخوردار است. تست نوار عصب و عضله، که به عنوان الکترومیوگرافی (EMG) نیز شناخته می شود، یکی از روشهای کلیدی در تشخیص اختلالات عصبی-عضلانی است. این تست، که از طریق اندازه گیری فعالیت الکتریکی عضلات و اعصاب صورت می پذیرد، می تواند به پزشکان کمک کند تا به درک بهتری از وضعیت بیماری های مختلف نظیر نوروپاتی ها، بیماریهای عضلانی و اختلالات اتصال عصب-عضله دست یابند.
در این مقاله، به بررسی دقیق تست نوار عصب و عضله و کاربردهای آن در پزشکی خواهیم پرداخت و نقش حیاتی آن در تشخیص و درمان بیماریهای عصبی-عضلانی را مورد تحلیل قرار خواهیم داد.
کاربرد تست نوار عصب و عضله
تست نوار عصب و عضله برای مطمئن شدن از عملکرد درست اعصاب و عضلات و هماهنگی لازم بین این دو انجام می شود و شدت آسیب به ناحیه مورد نظر و محل درگیری اعصاب را شناسایی می کند وهم چنین زمانی که به پزشک مغز و اعصاب مراجعه می کنید، شما اگر دارای علائمی مانند: ضعف در عضلات،گرفتگی عضلات،اسپاسم ، فلچ هر کدام از ماهیچه، بی حسی در پاها و سوزن سوزن شدن در بازو ها و پاها و… باشید، تشخیص تست نوار عصب و عضله داده می شود.
شاید از خود بپرسید نوار عصب و عضله چیست ؟ و چه موقع پزشک تست نوار عصب و عضله را به شما توصیه می کند ؟یا قبل از انجام این تست چه اقداماتی را باید انجام دهید ؟این تست چگونه انجام می شود ؟ ما در کلینیک EMG به تمامی سوالات شما در مورد تست EMG پاسخ می دهیم .
تست نوار عصب و عضله چیست ؟
وقتی تست EMG انجام می شود به همراه آن تست NCS انجام می شود معمولا اطلاعات این دو آزمایش کامل کننده هم هستند و به پزشک در تشخیص بیماری کمک می کند.این تست عارضه خاصی ندارد وبه زبان ساده معمولا دو مرحله دارد قسمت اول: بررسی عصب است که به وسیله یک الکترود سطحی که بر روی پوست قرار می گیرد، انجام می شود و قسمت دوم بررسی عضله است که به وسیله یک الکترود سوزنی در عضله قرار می گیرد، پزشک با تشخیص شکل امواج و صدای امواج به تشخیص بیماری عصب و عضله پی می برد.
بیشتر بدانید: هزینه نوار عصب و عضله در سال 1403 | چگونگی مدیریت هزینه EMG؟
در بیماران خاص پزشک قبل از انجام تست عصب و عضله ازبیمار سوالاتی می پرسد تا این تست را به شکل محدودتری برای بیمارمورد نظر انجام دهد انجام تست عصب و عضله معمولا بین 30 تا90 دقیقه طول می کشد گاهی باتوجه به شرایط بیمار ممکن است زمان بیشتری را هم بگیرد اما ما برای راحتی بیمار در تست عصب و عضله را در برای چنین بیمارانی در چند جلسه می گیریم می توانید .
بیشتر بدانید: تفسیر نتایج تست EMG NCS
الکترومایوگرافی (EMG)
ابن تست یک راه تشخیصی برای بیماری های عصبی و عضلانی هست برای انجام تست عصب و عضله، فرد باید به صورت خوابیده یا نشسته باشد. دراین هنگام الکترود سوزنی شکلی را وارد عضله مورد نظر می کنندتا فعالیت الکتریکی فیبرهای عضلانی شما اندازه گیری شود این کار هم به شناسایی علت به وجود آمدن علائم کمک می کند و هم بازه زمانی بروز این مشکل را مشخص می کند
بررسی هدایت عصبی (NCS) :
NCS،سرعت سیگنال های الکتریکی را در اعصاب اندازه گیری می کند که به این سیگنال های الکتریکی که در امتداد آکسون یا فیبر عصبی فرستاده می شود پناسیل عمل می گویند در NCSما این پتانسیل عمل را با تحریک الکتریکی ایجاد می کنیم، تا بررسی کنیم که آکسون چه پاسخی می دهد .
بیشتر بدانید: 5 کاربرد مهم نوار عصب و عضله
بنابراین در تست نوار عصب و عضله الکترود هایی روی پوست اطراف عضلات و نزدیک به نقاط اتصال عصب ها چسبانده می شوند تا سرعت و قدرت سیگنال های انتقالی دربین دو یا چند نقطه عصب را اندازه گیری کند و یک الکترود سوزنی مستقیما در یک عضله قرار می گیرد تا فعالیت الکتریکی موجود در عضله ثبت شود.
آیا تست EMGدردناک است؟
در بیشتر موارد، تست نوار عصب و عضله آن قدر دردناک نیست. با این حال، ممکن است در برخی افراد حسی از تنگی و فشار در ناحیه الکترودها به وجود آید. این حس دشواری و تنگی معمولاً پس از پایان آزمون به طور خود به خود بهبود می‌یابد میزان دردناک بود یا نبودن این تست کاملا بستگی به خود فرد دارد.
در اکثر موارد درد ناشی این تست بسیار خفیف است و به راحتی بدون هیچ عوارضی در کلینیک EMG تست نوار عصب و عضله را می توانید انجام دهید. در مورد کودکانی که ترس از این آزمایش را دارند یا افرادی که حساس به درد هستندمی توان از مسکن ها و آرام بخش ها استفاده کرد.
چگونه پزشک در هنگام تست به بیماری پی می برد ؟
معمولا در زمان استراحت بافت عضلانی سیگنال های الکتریکی ایجاد نمی کنند و با قرار دادن الکترود در عضله ممکن است فعالیت کوتاهی دیده شود اما بعد از آن نباید سیگنالی مشاهده شود سپس پزشک از بیمار درخواست می کند که مثلا پای خود را خم کند با این کار عضله شروع به انقباض می کند در همین موقع امواجی در مانیتور دیده می شود و می توان فهمید که عضله به تحریک عصبی چه پاسخی داده است .
بیشتر بدانید: تست نوار عصب و عضله در منزل
اگر عضلات آسیبی دیده باشند احتمال دارد درموقع استراحت هم فعالیت الکتریکی غیر طیبعی در عضله دیده شود به این ترتیب می توان به آسیب عصبی عضله پی برد. نوارعصب و عضله باعث می شود که پزشک تشخیص دهد که ضعف یا بی حسی عضلانی به دلیل اختلال سیستم عصبی ایجاد شده یا آسیب به عصب متصل به عضله آن را به وجود آورده است و نشان می دهد که آیا شما یک اختلال عضلانی دارید و یا دچار اختلال عصبی شدید؟
مراقبت های قبل از آزمایش:
ابتدا با پزشک خود در مورد تمامی جزئیات تست نوار عصب و عضله صحبت کنید و سوالات خود را از وی بپرسید.
قبل از انجام تست، به پزشک خود در مورد داروهایی که مصرف می کنید، اطلاع دهید. برخی داروها ممکن است بر فعالیت الکتریکی عضلات و عصب‌ها تأثیر بگذارند و نتایج تست را تحت تأثیر قرار دهند.
- اگر دارویی برای کاهش درد مصرف می‌کنید، بهتر است به پزشک خود اطلاع دهید. در برخی موارد پزشک ممکن است بخواهد که قبل از انجام تست، مصرف دارو را موقتاً قطع کنید.
- قبل از انجام تست، بهتر است خواب کافی داشته باشید و در هفته قبل از انجام تست، فعالیت بدنی خود را محدود کنید. هم چنین پیش از انجام تست، بهتر است غذای سبک و ساده مصرف کنید.
- حتماً قبل از انجام تست دوش بگیرید زیرا ناحیه ای که قرار است تست روی آن انجام شود باید عاری از هرگونه چربی باشد .
- اشیا و وسایل اضافی مانند زیورآلات ،عینک و … در هنگام آزمایش استفاده نکنیدزیرا باعث اختلال در آزمایش خواهد شد .
- ۲ تا۳ ساعت قبل از آزمایش و به هیچ عنوان دخانیات و چای یا مواد کافئین دار مصرف نکنید ولی لزومی به ناشتا بودن نیست .
- اگر دارو های ضد انعقاد یا رقیق کننده خون استفاده می کنید پزشک خود را حتماً در جریان بگذارید
- اگر در قلب شما باتری(ضربان ساز ) یا دفیبریلاتورگذاشته شده است قبل از تست حتماً پزشک را مطلع کنید .
- اگر احساس اضطراب می‌کنید، به پزشک خود بگویید. ممکن است پزشک برای شما آرام‌بخش تزریق کند یا با انجام اقدامات غیر دارویی مشکل شما را برطرف کند.
چرا پزشک تست نوار عصب و عضله را تجویز می کند ؟
آزمایش نوار عصب و عضله یک ابزار تشخیصی برای بررسی و تشخیص عملکرد اعصاب و عضلات بدن است برای تشخیص بیماری هایی عصبی مانند نوروپاتی‌ها، گواتر، بیماری هاشیموتو و موارد دیگر و تشخیص بیماری های عضلانی میوپاتی، پلی میوزیت و دیستروفی عضلانی استفاده می شود و یک ابزاری برای ارزیابی درمان هایی مانند فیزیوتراپی است و با انجام این تست می توان در دارو های بیمار تغییراتی ایجاد کرد که به درمان او کمک خواهد کرد.
با استفاده ار تست عصب و عضله پزشک می تواند به ارزیابی عملکرد عضلات بیمار برای درمان مشکلاتی مانند طولانی شدن زمان انقباض عضلات و سایر شاخص‌های عملکردی به کار گیرد، برای درد عصبی ناشی از فشار بر عصب، التهاب عصب و یا مشکلات مربوط به ستون فقرات از تست نوار عصب و عضله استفاده می شود .
از تست نوار عصب و عضله برای تشخیص و مانیتورینگ بیماریهای عصبی مانند اسکلروز چندگانه(ام اس)، نوروپاتی دیابتیک و نوروپاتی پس از شیمی درمانی نیز استفاده میشود. در ضمن، تست نوار عصب و عضله برای بررسی تأثیر درمان‌هایی نظیر فیزیوتراپی و تغییرات در حالت بیماران پس از عمل جراحی نیز استفاده میشود.
با کمک تست نوار عصب و عضله برای افراذی که بی حسی در دست مثل گرفتگی عصب داخل کانال مچ دست و گرفتگی عصب در آرنج و گرفتگی در گردن دارندکه علت آن آسیب دیسک است، متوجه می شویم عصب کجا درگیر شده و شدت درگیری عصب چقدر است.و می فهمیم که آسیب عصب قدیمی یا جدیداست در مورد دیسک کمر هم به همین گونه است اگر دیسک کمر شدید باشد و به عصب فشار وارد کند باعث آسیب عصب می شود .
درد کمری که تا انگشتان پا تیر می کشد و باعث بی حسی و گزگز انگشتان پا می شودبا استفاده از تست نوار عصب و عضله پزشک تشخیص می دهد کدام عصب و درچه حدی درگیر است با بررسی نتایج بدست آمده در آزمایش عصب و عضله او تشخیص می دهد که نیازی به جراحی وجود دارد یا اینکه از روش های غیر جراحی می توان استفاده کرد در صورت هرگونه مشکل ما به شما بهترین پزشکان کلینیک EMG را پیشنهاد می کنیم.
انواع تست عصب و عضله
پزشک باید تشخیص دهد که کدام عضو از بدن باید مورد آزمایش قرار بگیرد. نوار عصب و عضله برای تمام نقاط بدن قابل انجام است و مشکلات عضلانی را معین می کند. در ادامه به شرح انواع نوار عصب و عضله می پردازیم.
آزمایش نوار عصب و عضله دست:
تست نوار عصب و عضله دست یکی از رایج‌ترین تست‌های نوار عصب و عضله است. این تست راهی برای تشخیص سندروم تونل کارپال است . در این تست، یک الکترود به شکل نوک تیز و یک الکترود به شکل صفحه‌ای کوچک بر روی پوست دست قرار می‌گیرد. سپس با استفاده از شوک الکتریکی بسیار کوچک، نوارهای عصبی و عضلانی دست ارزیابی می‌شوند.
این تست به طور معمول باعث احساس داغی و سوزش کوتاه مدت میشود، اما درد شدیدی ندارد. هم چنین، پس از انجام تست، ممکن است برخی از عضلات دست به مدت چند ساعت درد یا خستگی داشته باشند، اما این مشکلات در کل بسیار کم است و به طور کلی بیماران می‌توانند به راحتی پس از انجام تست به فعالیت‌های روزمره خود بازگردند.
تست نوار عصب و عضله دست یکی از رایج‌ترین تست‌های نوار عصب و عضله است. این تست تنها راه برای تشخیص سندروم تونل کارپال است . در این تست، یک الکترود به شکل نوک تیز و یک الکترود به شکل صفحه‌ای کوچک بر روی پوست دست قرار می‌گیرد. سپس با استفاده از شوک الکتریکی بسیار کوچک، نوارهای عصبی و عضلانی دست ارزیابی می‌شوند.
این تست به طور معمول باعث احساس داغی و سوزش کوتاه مدت میشود، اما درد شدیدی ندارد. هم چنین، پس از انجام تست، ممکن است برخی از عضلات دست به مدت چند ساعت درد یا خستگی داشته باشند، اما این مشکلات در کل بسیار کم است و به طور کلی بیماران می‌توانند به راحتی پس از انجام تست به فعالیت‌های روزمره خود بازگردند.
آزمایش نوارعصب و عضله دیسک کمر
تست نوار عصب عضله دیسک کمر یکی از رایج‌ترین تست‌های تشخیصی در ارتباط با مشکلات دیسک کمر است. در این تست، یک الکترود به شکل نوک تیز و یک الکترود به شکل صفحه‌ای کوچک بر روی پوست کمر قرار می‌گیرند و با استفاده از یک شوک الکتریکی بسیار کوچک، نوارهای عصبی و عضلانی در منطقه کمر ارزیابی می‌شوند. هدف از این تست، تشخیص مشکلات مانند فشار روی ریشه‌های عصبی در منطقه کمر و هرگونه آسیب به دیسک کمر است.
تست نوار عصب عضله دیسک کمر نیاز به آمادگی‌های خاصی دارد، برای مثال برخی از داروها نباید قبل از انجام تست مصرف شوند، و باید قبل از انجام تست از پوشیدن جواهرات و لباس‌هایی که مانع اتصال الکترودها به پوست می‌شوند، خودداری شود. هم چنین، پس از انجام تست، ممکن است برخی از عضلات و نواحی درد و خستگی داشته باشند، اما این مشکلات در کل بسیار کم است و به طور کلی بیماران می‌توانند به راحتی به فعالیت‌های روزمره خود بازگردند.
آزمایش نوار عصب و عضله پا
تست نوار عصب و عضله پا یکی از معمول‌ترین تست‌های تشخیصی در ارتباط با مشکلات عصبی و عضلانی پا است. در این تست، الکترودهایی به شکل نوک تیز و یک الکترود به شکل صفحه‌ای کوچک بر روی پوست قرار می‌گیرند و با استفاده از یک شوک الکتریکی بسیار کوچک، نوارهای عصبی و عضلانی در منطقه پا ارزیابی می‌شوند. هدف از این تست، تشخیص مشکلات مانند فشار روی ریشه‌های عصبی در منطقه پا، بیماریهای عضلانی-استخوانی مانند پارکینسون، Muscular dystrophy(دیستروفی عضلانی).
در دیستروفی عضلانی بیماری آرام و پیش‌رونده شروع می شود و به تدریج تشدیدمی یابد. برخی از علائم شامل ضعف و کاهش قدرت عضلات، ناهنجاری در حرکت، درد و سفت شدن عضلات، سرعت کمتر در حرکت و مشکلات تنفسی می‌شوند. در صورتی که به‌طور مرتب در خانواده این بیماری وجود داشته باشد، باید به متخصص بیماریهای عصبی و عضلانی مراجعه کرده و آزمون‌هایی مانند تست نوار عصب و عضله و ژنتیکی انجام داد. هرچه زودتر بیماری تشخیص داده شود، امکان درمان و مدیریت آن بیشتر میشود.
بیماری شارکو-ماری-توثی که ممکن است شامل ضعف و آسیب عضلانی، کاهش حساسیت در پاها و دست ها، کاهش تعادل و ایستایی، کمردرد، و خستگی در پاها و دست ها باشد. این بیماری معمولاً در کودکی یا نوجوانی شروع میشود، اما در برخی موارد ممکن است در سنین بالاتر نیز ظاهر شود. بیماری شارکو-ماری-توثی دارای بیش از 80 نوع مختلف ژنتیکی است و در بیشتر موارد به وسیله آزمایشات ژنتیکی تشخیص داده میشود.
تست نوار عصب و عضله پا نیاز به آمادگی‌های خاصی دارد، برای مثال برخی از داروها نباید قبل از انجام تست مصرف شوند، و باید قبل از انجام تست از پوشیدن جواهرات و لباس‌هایی که مانع اتصال الکترودها به پوست می‌شوند، خودداری شود. همچنین، پس از انجام تست، ممکن است برخی از عضلات و نواحی درد و خستگی داشته باشند، اما این مشکلات در کل بسیار کم است و به طور کلی بیماران می‌توانند به راحتی به فعالیت‌های روزمره خود بازگردند.
هزینه نوار عصب و عضله پا
هزینه آزمایش نوار عصب و عضله پا در سال 1402 به علل متعددی بستگی دارد مثلا هر چه محل مورد تست بزرگتر باشد تعرفه نیز بیشتر می شود. تست نوار عصب و پا با توجه به متخصصی که انجام شود نیز هزینه متفاوتی خواهد داشت.
بهترین متخصص نوار عصب و عضله پا
تست نوار عصب و عضله پا برای تشخیص مشکلات و امراض پا است. به همین دلیل از حساسیت بالایی برخوردار است و حتما لازم است که به متخصص آن مراجعه کنید. ما در ویستان گروهی از پزشکان متخصص در نوار عصب را داریم که می توانند برای درمان درد های پا به شما کمک کنند.
چقدر می توان به تست نوار عصب و عضله می توان اطمینان کرد؟
میزان درست بودن و نبودن تست نوار عصب و عضله به مهارت آزمایش گیرنده و دقت و قدرت دستگاه بستگی دارد به طور کلی، در صورت استفاده از تجهیزات به روز و کاربلد و انجام تست توسط فرد ماهر و متخصص، تست نوار عصب و عضله می تواند به دقت و قابل اطمینانی برسد.
با این حال، در برخی موارد مانند بیماری هایی که با تغییرات جزئی در عصب ها و عضلات همراه هستند، ممکن است تست نوار عصب و عضله نتایج ناصحیح یا ناکافی داشته باشد و باید با تست های دیگر ترکیب شود تا تشخیص صحیح برای بیماری داده شود.
بنابراین، برای اطمینان کامل از نتیجه تست نوار عصب و عضله، بهتر است همراه تست های دیگر و توسط یک تیم پزشکی متخصص ارزیابی شود.
10 سوال متداول در مورد نوار عصب و عضله
تست نوار عصب و عضله چیست؟
تست نوار عصب و عضله یا الکترومیوگرافی (EMG) یک روش تشخیصی است که برای ارزیابی سلامت عضلات و نورونهای حرکتی که آنها را کنترل میکنند، استفاده می شود.
چه زمانی نیاز به انجام تست نوار عصب و عضله است؟
پزشک ممکن است این تست را در صورت وجود علائمی مانند مورمور و گزگز، ضعف عضلانی، درد ماهیچه یا گرفتگی عضلانی توصیه کند.
تست نوار عصب و عضله چگونه انجام میشود؟
این تست با وارد کردن الکترودهای سوزنی به عضله و ثبت فعالیت الکتریکی آن عضله انجام میشود.
آیا تست نوار عصب و عضله دردناک است؟
بله، ممکن است هنگام ورود الکترودهای سوزنی به عضله احساس درد کنید.
آیا قبل از تست نوار عصب و عضله نیاز به آمادگی خاصی است؟
بله، باید از مصرف داروهای خاصی خودداری کنید و پوست خود را تمیز نگه دارید.
تست نوار عصب و عضله چه شرایطی را تشخیص میدهد؟
این تست میتواند بیماری هایی مانند دیستروفی عضلانی، میاستنی گراویس، سندرم تونل کارپال و بیماری آمیوتروفی جانبی را تشخیص دهد.
آیا تست نوار عصب و عضله خطراتی دارد؟
این تست کم خطر است و عوارض آن بسیار نادر است.
چه مدت زمانی طول میکشد تا نتایج تست نوار عصب و عضله آماده شود؟
زمان لازم برای تفسیر نتایج میتواند متفاوت باشد و بهتر است این سوال را مستقیماً از پزشک خود بپرسید.
آیا برای انجام تست نوار عصب و عضله نیاز به بستری شدن در بیمارستان است؟
خیر، معمولاً این تست به صورت سرپایی انجام میشود.
کلام آخر
علاوه بر استفاده از تست نوار عصب و عضله برای تشخیص بیماری های عصبی و عضلانی، این تست میتواند به عنوان یک روش درمانی نیز استفاده شود. این روش در برخی از بیماریهای عصبی و عضلانی مانند پارالیزی بل، آتروفی عضلانی تحتانی، صرع و غیره مؤثر است.
ما در مجموعه تخصصی ویستان انواع نوار عصب و عضله را با هزینه مناسب و به روزترین دستگاه برای شما در نظر داریم. برای رزرو نوبت با ما تماس بگیرید تا کارشناسان تعیین وقت نمایند.
- نوار عصب و عضله پا
- نوار عصب و عضله دست
- نوار عصب و عضله گردن
- نوار عصب و عضله لگن
- نوار عصب و عضله کمر
